Forex Borsadan Farkı Nedir?

Finansal yatırım dünyasında yeniysen ve ekranda sürekli “borsa”, “forex”, “döviz işlemi” gibi terimleri görüyorsan kafanın karışması çok normal. Hele ki bu kavramlar birbiriyle iç içe geçmiş gibi görünüyorsa, hangi piyasada ne olduğunu anlamaya çalışırken fazladan çaba göstermen gerekebilir. İşin ilginç tarafı, bu iki piyasa arasındaki farkı anlamak yalnızca yatırımcılar için değil, finansal okuryazarlık açısından herkes için önemli. Çünkü forex, genellikle bireysel yatırımcılara daha fazla hareket alanı sunan, farklı dinamiklerle işleyen küresel bir sistem. Bu yüzden borsa ile arasındaki çizgi net değilmiş gibi gelse de aralarında oldukça belirgin farklar var.

İşlem Saatlerinin Esnekliği Yatırımcının Rutinini Değiştiriyor

Borsada işlem saatleri belirli aralıklarla sınırlıdır. Türkiye için konuşmak gerekirse, Borsa İstanbul sabah 10:00 ile akşam 18:00 arasında aktiftir ve hafta sonları kapalıdır. Yani klasik anlamda bir mesai saatine bağlı olarak çalışır. Bu da şu anlama geliyor: Eğer yatırım yapmayı gündelik iş temponun dışında bir yerde konumlandırmak istiyorsan, zamanlama sıkıntısı yaşayabilirsin. Ancak forex tarafında bu kısıtlama yok. Çünkü forex piyasası, küresel yapısı nedeniyle haftanın beş günü, günün yirmi dört saati açık. Japon piyasası kapanırken Londra açılıyor, Londra’dan sonra New York devreye giriyor. Yani sürekli bir devinim söz konusu. Bu da özellikle mesai sonrası yatırım yapmak isteyenler için büyük bir esneklik sağlıyor. Bir bakıma kendi yatırım saatlerini sen belirliyorsun.

Likidite ve Kaldıraç Etkisiyle Yatırım Stratejileri Farklılaşıyor

Forex piyasasının bir diğer fark yaratan noktası ise yüksek likidite imkânı. Özellikle majör döviz çiftleri üzerinden yapılan işlemlerde çok büyük hacimli alım satımlar dahi saniyeler içinde gerçekleşebiliyor. Borsada ise bu durum daha değişkendir. Hacmi düşük hisselerde alım satım yapmak bazen günler sürebilir. Ayrıca kaldıraç sisteminin varlığı da önemli bir ayrım. Forex’te kaldıraçlı işlem yapma şansı vardır ve bu, belirli teminatlarla daha büyük pozisyonlara girmeyi mümkün kılar. Elbette bu durum kazanç potansiyelini artırırken, riskleri de aynı oranda büyütür. Borsada ise kaldıraç etkisi sınırlıdır ve genellikle belirli vadeli işlemlerle sınırlı kalır. Yani risk yönetimi bambaşka bir denklem üzerinden ilerler.

Yatırım Araçlarının Yapısı ve Takip Şekli Değişiyor

Borsada işlem gören varlıklar daha çok hisse senetleri, endeksler ve bazı türev ürünlerden oluşur. Bu varlıkların fiyatını etkileyen şeyler arasında şirket bilançoları, yönetim kararları ya da sektör bazlı gelişmeler ön plandadır. Dolayısıyla hisse yatırımcısı genellikle daha mikro düzeyde analiz yapmak zorundadır. Forex piyasasında ise döviz çiftleri, emtialar ve bazı endeksler işlem görür. Burada daha çok makroekonomik veriler, merkez bankası kararları ya da küresel krizler belirleyici olur. Takip ettiğin gündem daha geniş ölçekli ve ülkeler arası etkileşimlerle doludur. Hatta bazı yatırımcılar yalnızca faiz kararları ya da jeopolitik gerginlikler üzerinden pozisyon alır.